Bulgaristan Gıda Güvenliği Ajansı (BABH) ile Eurolab 2011 şirketi arasında ithal mallar üzerindeki kontrolü kimin yapması gerektiği konusunda çıkan anlaşmazlık nedeniyle AB ülkelerine ürün taşıyan binlerce Türk TIR’ı, 1 Ağustos’tan itibaren analiz yaptıramadığı için sınır kapısında yoğunluk oluşturdu.
400’den fazla TIR’ın beklediğini belirten birçok ihracatçı firma ile birlik, sorunu Ticaret ile Dışişleri bakanlıklarına iletti. Daha sonra 2 bakanlık, Bulgaristan hükümeti ile 5 gün süren ve kapalı gerçekleşen görüşmeler yaptı. Türkiye’nin müdahalesi ile Bulgaristan’da jandarma ekipleri devreye girdi ve kapanan analiz laboratuvarı yeniden açıldı. Buradaki kontrol işlemlerini Bulgaristan Gıda Güvenliği Ajansı (BABH) çalışanları üstlendi. Ürün sertifikaları ve analiz işlemleri tamamlanan TIR’ların yola çıkışı, tekrar sağlandı. 1 Ağustos’ta başlayan kriz, 6 Ağustos’ta yoğun temaslar sonucu sona erdi.
‘BAKANLIKLARIMIZ ÇOK CİDDİ UĞRAŞ VERDİ’
Bulgaristan’ın kendi iç işleyişi nedeniyle analiz laboratuvarının kapandığını belirten Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) Başkanı Ümit Mirza Çavuşoğlu, “Hem ihracatçı birliklerimiz hem de ihracatçılarımızın talepleri doğrultusunda neredeyse tüm bakanlıklarımız devreye girdi. Ticaret ve Dışişleri bakanlıklarımız özellikle çok ciddi uğraş verdi. Yoğun baskılar neticesinde Bulgaristan’da jandarma ekipleri giderek, gerekli tedbirleri aldı ve laboratuvarın yeniden açılması sağlandı” diye konuştu.
Sınırda 5 gün bekleyen TIR’larda beklenen ürünlerle ilgili şu an olumsuz bir geri dönüş almadıklarını ifade eden Çavuşoğlu, “Çok sıkıntılı bir durumdu ve 5 gün sürdü. AB üyesi bütün ülkelere ürün gönderimini yaptığımız tek kapı, burası. Şu anda Bulgaristan’da devlet kontrolünde sertifikalar kontrol edilip, analiz işlemleri yapılarak, TIR’larımız yolculuğuna devam edebiliyor. Sorunun çözümü için devreye giren tüm bakanlıklarımız ve bürokrasiye çok teşekkür ediyoruz” dedi.
‘ANALİZ OLMADAN AB ÜLKELERİNE GEÇİŞ YAPILAMAZ’
BAİB Yönetim Kurulu Üyesi Cüneyt Doğan da “Cumartesi günü saat 04.30’da laboratuvar yeniden açılarak, analiz işlemlerinin ardından kapıda bekleyen TIR’larımızın Avrupa ülkelerine geçişleri yeniden başladı. Şu ana kadar ürün kaybı ile ilgili bilgi gelmedi. Bu laboratuvar sadece analiz gerektiren gıda ürünlerinin kontrol edildiği bir yer. Özellikle yaş meyve-sebze ürünleri olmak üzere, buradan sertifika işlemleri tamamlanmayan hiçbir ürünümüz AB ülkelerine gönderilemezdi” ifadelerini kullandı.